Để xây dựng Đoàn cơ sở thành Đoàn cơ sở 3 chủ động, Đoàn cơ sở phải thực hiện đảm bảo, có hiệu quả đồng thời 03 tiêu chí: Chủ động thực hiện quản lý đoàn viên và chăm lo, nắm bắt tình hình thanh niên ở địa phương, đơn vị; Chủ động xây dựng và thực hiện kế hoạch công tác; Chủ động tham mưu với cấp ủy, phối hợp với các tổ chức liên quan.
Về tiêu chí “Chủ động thực hiện quản lý đoàn viên và chăm lo, nắm bắt tình hình thanh niên ở địa phương, đơn vị”, Các cơ sở Đoàn đã chủ động nắm chắc tình hình tư tưởng, nhu cầu tâm tư, nguyện vọng của từng đoàn viên, thanh thiếu niên kể cả các thông tin trên mạng xã hội (zalo, facebook, ,…) hay trong quá trình tham gia sinh hoạt chi đoàn.

Chủ động trong công tác quản lý đoàn viên: Số lượng ĐVTN trên địa bàn mỗi cơ sở Đoàn thường có nhiều biến động. Vì vậy, việc nắm chắc danh sách đoàn viên và cập nhật thường xuyên; có theo dõi, nhận xét đánh giá định kỳ hằng năm vào hồ sơ đoàn viên; thực hiện đầy đủ, đúng quy trình phát triển đoàn viên mới, chương trình Rèn luyện đoàn viên; quy trình chuyển sinh hoạt đoàn, trưởng thành đoàn, kỷ luật đoàn viên…tiêu biểu có Đoàn xã Cẩm Châu, đoàn xã Cẩm Quý; …; đồng thời, thường xuyên chủ động rà soát, thống kê, lập danh sách những đoàn viên, thanh thiếu niên có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn, trong đơn vị, đặc biệt thanh niên thanh niên yếu thế để có kế hoạch giúp đỡ. Hiện 17/17 Đoàn xã, thị trấn đều có các hoạt động hỗ trợ thanh niên yếu thế bằng nhiều hình thức như hỗ trợ tiền mặt, ngày công, giới thiệu học nghề và huy động các nhà từ thiện hỗ trợ thêm cho các đối tượng yếu thế để vươn lên hòa nhập, ổn định cuộc sống
           Trong kỷ nguyên 4.0, khi các thông tin trên internet muôn sắc màu, tốt xấu lẫn lộn. Trong khi đó lực lượng ĐVTN là đối tượng được cập nhật nhanh và dể bị cuốn hút vào những cái xấu. Trước tình hình đó, các cơ sở Đoàn chủ động phổ biến tới từng đoàn viên và tuyên truyền trong thanh niên những vấn đề mới trong đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, công tác dân tộc, tôn giáo; tình hình thế giới, trong nước, địa phương, đơn vị và những vấn đề thực tiễn đang đặt ra với công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi.

Với tiêu chí “Chủ động xây dựng và thực hiện kế hoạch công tác”, Đoàn cơ sở cần chủ động xây dựng chương trình hành động, kế hoạch công tác của đơn vị nhằm cụ thể hóa nghị quyết của cấp ủy Đảng, lãnh đạo địa phương, đơn vị và của Đoàn cấp trên. Chủ động triển khai thực hiện chương trình công tác hằng năm của đơn vị; tổ chức các hoạt động, tạo môi trường giáo dục, rèn luyện đoàn viên, thanh thiếu nhi góp phần thực hiện các nhiệm vụ chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh của địa phương, đơn vị; triển khai thực hiện công trình, phần việc thanh niên. Cụ thể, Các cơ sở Đoàn đã là tốt công tác tham mưu với cấp ủy, chính quyền trong việc tuyển quân, tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ tại địa phương nhân các ngày kỷ niệm, Vệ sinh môi trường...tham mưu, xây dựng kế hoạch tổ chức các hoạt động …hè cho thanh thiếu nhi (VHVN-TDTT, các lớp tuyên truyền, tập huấn về CSSKSS, may túy, phòng chống tai nạn thương tích),

             Bên cạnh đó, để nâng cao hiệu quả hoạt động, Đoàn cơ sở cần chủ động tham mưu với cấp ủy, phối hợp với các tổ chức liên quan, cụ thể: Chủ động tham mưu cấp ủy đảng về cơ chế, nội dung trong công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi; trong chỉ đạo các hoạt động phối hợp giữa các ban, ngành, đoàn thể để thực hiện tốt công tác thanh niên. Chủ động tham mưu cấp ủy đảng thực hiện tốt công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí, sử dụng đội ngũ cán bộ đoàn tại cơ sở. Chủ động tham mưu cho cấp ủy trong công tác giới thiệu đoàn viên ưu tú cho Đảng. Chủ động phối hợp với chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể, chi ủy thôn trong thực hiện nhiệm vụ chính trị cấp ủy giao; trong tham mưu cơ chế, chính sách nhằm thực hiện tốt công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi của địa phương, đơn vị. Chủ động phối hợp với cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp huy động các nguồn lực xã hội phục vụ công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi tại địa phương, đơn vị.

Việc xây dựng Đoàn cơ sở “3 chủ động” là một trong những tiêu chí quan trọng đánh giá Đoàn cơ sở hằng năm; đồng thời, là cơ sở bình xét danh hiệu, giải thưởng đối với đội ngũ cán bộ Đoàn cơ sở đó. Đồng thời việc triển khai thực hiện mô hình cơ sở Đoàn “3 chủ động” trong thời gian tới cần được quan tâm đẩy mạnh thực hiện quyết liệt hơn nữa nhằm xây dựng tổ chức cơ sở Đoàn ngày càng vững mạnh, đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới.